ΟΙΚΟΣΕΛΙΔΑ      ΟΔΟΣ ΗΡΩΩΝ      ΕΞΩΚΛΗΣΙΑ      ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ      ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ     ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ     ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ     ΑΡΘΡΑ     ΦΩΤΟ-ΞΥΛΟΤΥΜΒΟΥ     ΦΩΤΟ-ΚΑΤΟΧΗ   

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ   -    ΚοινοτικΟ ΣυμβοΥλιο ΞυλοτΥμβου    -      ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ    -   ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ     -    ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΣΤΑ ΑΓΑΠΗΜΕΝΑ

Back Τι θα κέρδιζαν σε βάρος της Κύπρου οι Βρετανοί

Με το Σχέδιο Ανάν θα απεμπολούσαμε κυριαρχικά μας δικαιώματα, τα οποία θα διασφάλιζαν αβρόχοις ποσίν

Το αμφισβητούμενο καθεστώς των Bάσεων θα τσιμεντωνόταν οριστικά, αν υιοθετούσαμε το σχέδιο Ανάν και δεν θα είχαμε κανένα δικαίωμα να προσφύγουμε στα διεθνή δικαστήρια.
Με το Σχέδιο θα νομιμοποιείτο η Συμφωνία Εγκαθιδρύσεως, χωρίς να τίθεται θέμα υπόστασης του νομικού καθεστώτος των Βρετανικών Βάσεων

ΤΟΥ ΚΟΡΝΗΛΙΟΥ ΧΑΤΖΗΚΩΣΤΑ

Το υφιστάμενο καθεστώς των βρετανικών Bάσεων είναι διάτρητο από νομική άποψη και αυτό μπορεί να προσβληθεί στα διεθνή δικαστήρια. Η αμφισβήτηση του νομικού καθεστώτος των Bάσεων πηγάζει, κυρίως, από το γεγονός ότι οι αποικίες είναι παράνομες, και αφού οι «κυρίαρχες», όπως λέγονται, βρετανικές Bάσεις είναι κατάλοιπο της βρετανικής αποικιοκρατίας, συνεπώς δεν μπορούν να σταθούν στη σύγχρονη νομική πραγματικότητα. Αυτή, τουλάχιστον, είναι η άποψη μερίδας επιφανών νομικών, οι οποίοι τεκμηριώνουν την άποψή τους με νομικά επιχειρήματα.

Αυτή, όμως, η αμφισβήτηση του νομικού καθεστώτος των Bάσεων δεν θα υπήρχε, στην περίπτωση που γινόταν αποδεκτό το σχέδιο Ανάν. Το περιβόητο σχέδιο, εκτός του γεγονότος ότι είχε σωρεία προνοιών, οι οποίες καθιστούν τους Ελληνοκυπρίους ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας, αφού τους περιορίζει σωρεία δικαιωμάτων και μάλιστα βασικών, που δεν είναι του παρόντος, περιέχει και άλλες πρόνοιες, σκοπός των οποίων είναι η αναβάθμιση του καθεστώτος των Βάσεων. Οι πρόνοιες αυτές είναι προσεκτικά διατυπωμένες, ώστε να μην προκαλούν εκ πρώτης όψεως τους αναγνώστες του σχεδίου, αλλά ικανές να εδραιώσουν με νομικά πλέον ερείσματα το καθεστώς και να αποκρούσουν την οποιαδήποτε αμφισβήτησή του.

Με το σχέδιο Ανάν γίνεται πλέον ξεκάθαρο ότι οι βρετανικές Bάσεις αποτελούν ένα αδιαμφισβήτητο καθεστώς, το οποίο κατοχυρώνεται με την επαναβεβαίωση της συμφωνίας.

Όπως επισημαίνει ο δικηγόρος της Δημοκρατίας, Στέλιος Θεοδούλου, περιλαμβάνονται στο Πρόσθετο Πρωτόκολλο στη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, Παράρτημα 2 του Σχεδίου Ανάν, το οποίο επαναβεβαιώνει τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης. «Αν έχουν δίκαιο εκείνοι που λένε ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στο νομικό καθεστώς των βρετανικών Βάσεων, στην περίπτωση που επαναβεβαιωνόταν η συμφωνία με το σχέδιο Ανάν θα υπήρχε μια διεθνής συνθήκη, η οποία αυτόματα θα νομιμοποιούσε τη Συμφωνία Εγκαθιδρύσεως, χωρίς να μπορεί να θέσει θέμα υπόστασης του καθεστώτος».

Συμφωνίες των Βάσεων

Επιπλέον, σύμφωνα με το άρθρο 3 του Παραρτήματος, όλες οι νομικές ευθύνες και υποχρεώσεις που συνήφθησαν από ή εκ μέρους της Διοίκησης των Περιοχών των Κυρίαρχων Βάσεων ή της Κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου σε σχέση με τις εγκαταλειφθείσες περιοχές και που υφίσταντο αμέσως πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος αυτού του Πρωτοκόλλου, θα ισχύουν από την ημερομηνία εκείνη ως εάν αναλήφθηκαν από ή εκ μέρους της Κύπρου.

Δεν γνωρίζουμε τι δεσμεύσεις υπάρχουν από μέρους των Bρετανών για τα σημεία αυτά, και ποιες ακριβώς είναι οι επιπτώσεις από τη διάταξη αυτή. Η Κυβέρνηση, επισημαίνει ο κ. Θεοδούλου, πρέπει να μας πει τι ακριβώς κρύβεται πίσω από τη διάταξη αυτή.

Χωρικά ύδατα

Μέσα από τις διατάξεις του Παραρτήματος, όπως επισημαίνει ο κ. Θεοδούλου, ξεκαθαρίζει ακόμα ένα αμφισβητούμενο ζήτημα, που αφορά στο νομικό καθεστώς των Βάσεων, αυτό των χωρικών υδάτων. Ενώ η θέση των Βρετανών ήταν ότι οι Βάσεις έχουν χωρικά ύδατα, γνωματεύσεις επιφανών νομικών, όπως του δικαστή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και πρώην βοηθού Γενικού Εισαγγελέα Λουκή Λουκαΐδη, λένε ότι χωρικά ύδατα έχουν μόνο τα κράτη και άρα οι Βάσεις δεν μπορεί να έχουν.

Το σχέδιο Ανάν, προκειμένου να αποφύγει τον κίνδυνο προσβολής σε διεθνές δικαστήριο, αποφεύγει να κάνει λόγο για χωρικά ύδατα των βρετανικών Bάσεων, όμως τα κατοχυρώνει με έμμεσο, αλλά σαφή τρόπο μέσα από μια πονηρή διάταξη. Στο άρθρο 5 αναφέρεται ότι «Η Κύπρος δεν θα απαιτήσει, ως μέρος των χωρικών υδάτων της, ύδατα μεταξύ των γραμμών οι οποίες περιγράφονται στην έκθεση που αναφέρεται στο Πρόσθετο Πρωτόκολλο αυτής της Συνθήκης». Πιο κάτω προστίθεται ότι, οι γραμμές αυτές που θα οριοθετήσουν «τα χωρικά ύδατα που εφάπτονται των περιοχών των βρετανικών Βάσεων», τις οποίες η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα απαιτεί ως μέρος των χωρικών της υδάτων, θα εκτεθούν σε μια έκθεση που θα ετοιμασθεί από δεόντως προσοντούχο πρόσωπο, το οποίο θα διορισθεί από την Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου (σ.σ. και όχι της Ενωμένης Κυπριακής Δημοκρατίας).

Η φλύαρη αυτή διάταξη, αν ήταν όντως ξεκάθαρο ότι οι βρετανικές Bάσεις είχαν χωρικά ύδατα, θα μπορούσε να ήταν πιο απλή, ως εξής: «Η Κύπρος δεν θα απαιτήσει τα χωρικά ύδατα των βρετανικών Bάσεων ως μέρος των χωρικών της υδάτων». Αυτό θα σήμαινε ότι ήταν ξεκάθαρο πως οι βρετανικές Bάσεις έχουν χωρικά ύδατα, τα οποία θα ήταν μάλιστα οριοθετημένα. Έτσι δεν θα χρειαζόταν η πρόνοια που αναφέρεται στη διαδικασία οριοθέτησης των χωρικών υδάτων ένθεν και ένθεν των βρετανικών Bάσεων.

Πρόσβαση στη θάλασσα

Με το σχέδιο Ανάν κατοχυρώνεται, επίσης, το δικαίωμα στο Ηνωμένο Βασίλειο «να συνεχίσει να απολαύει πλήρους και ανεμπόδιστης πρόσβασης για οποιοδήποτε σκοπό στα ύδατα» που προσδιορίζονται πιο πάνω.

Κοντά στα άλλα παράδοξα, τα οποία εκαλείτο ο λαός να εγκρίνει στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004, θα ενέκρινε, αν η ετυμηγορία του λαού ήταν θετική, και την αναγνώριση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης στους Bρετανούς στη θαλάσσια περιοχή που εφάπτεται των βρετανικών Bάσεων, στην οποία, όπως έγινε γνωστό, γίνεται λόγος για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Παράλληλα, στο δημοψήφισμα εκαλείτο ο λαός να αποποιηθεί του δικαιώματός του αυτού, το οποίο θα παραχωρούσε στους Bρετανούς.

Διεθνές δικαστήριο

Ακόμα, με το σχέδιο Ανάν οι Βρετανοί, εκτός του ότι διασφαλίζουν την επαναβεβαίωση του καθεστώτος των Βάσεων, το οποίο μάλιστα ενισχύουν, διασφαλίζουν επίσης ότι η Ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα προσφύγει σε οποιοδήποτε διεθνές δικαστήριο ή τρίτο μέρος για διευθέτηση των όποιων διαφορών. Η πρόνοια αυτή περιλαμβάνεται στο άρθρο 8, στο οποίο προστίθεται ότι οποιαδήποτε διαφορά σχετικά με την ερμηνεία ή την εφαρμογή αυτού του Πρωτοκόλλου θα επιλύεται κατόπιν διαβουλεύσεων.

Ο ανώτερος δικηγόρος της Δημοκρατίας Στέλιος Θεοδούλου επισημαίνει ότι τα δικαιώματα αυτά, τα οποία κατοχυρώνονται για τους Bρετανούς στο σχέδιο Ανάν, θα έρχονταν σε σύγκρουση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και σε τέτοια περίπτωση θα υπερισχύουν οι πρόνοιες του σχεδίου Ανάν.

Η Βρετανία έχει πετύχει την αποδοχή, χωρίς συζήτηση, από μέρους της διαπραγματευτικής μας ομάδας ότι στην Ευρωπαϊκή Ένωση εντάσσεται ολόκληρη η επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, εξαιρουμένων των περιοχών που ελέγχονται από τις βρετανικές στρατιωτικές Bάσεις. Έτσι, οι κανόνες της ευρωπαϊκής έννομης τάξης δεν θα τυγχάνουν εφαρμογής ούτε στους Κύπριους πολίτες που κατοικούν στις περιοχές που ελέγχονται από τις βρετανικές Bάσεις, ούτε στους Κύπριους και ξένους που διέρχονται μέσα από τα εδάφη αυτά.

Ανοικτό το θέμα προσφυγής στη Χάγη

Το γεγονός ότι ο κυπριακός λαός δεν αποδέχθηκε το σχέδιο Ανάν, αφήνει ανοικτό από μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας το ενδεχόμενο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τη διευθέτηση διαφορών σε ό,τι αφορά τις βρετανικές Βάσεις. Εκτός της διαδικασίας αυτής, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να προχωρήσει και στη διαδικασία της αποαποικιοποίησης, όπως προβλέπεται από τον ίδιο τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Τα μέσα αυτά, για την αποκατάσταση των σοβαρών προβλημάτων που δημιουργεί η παρουσία των βρετανικών Bάσεων στον τόπο μας, δεν θα μπορούσαμε να τα χρησιμοποιήσουμε στην περίπτωση που κάναμε αποδεκτό το σχέδιο Ανάν, γιατί οι πρόνοιές τους διαλαμβάνουν σαφώς τη νομιμοποίηση του καθεστώτος. Το Σχέδιο Ανάν, μάλιστα, ως πρωτογενές δίκαιο, θα αποτελούσε απόκλιση του ευρωπαϊκού κεκτημένου και αυτό σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να γίνει η όποια προσαρμογή, στο θέμα αυτό, της κυπριακής νομοθεσίας με το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Η προσφυγή της Κύπρου στο Διεθνές Δικαστήριο, σύμφωνα με τους ίδιους νομικούς κύκλους, θα μπορεί να αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στο γεγονός ότι η Βρετανία ως εγγυήτρια δύναμη δεν τήρησε τις συμβατικές υποχρεώσεις όταν η ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας απειλήθηκε από την τουρκική εισβολή. Ακόμα, η προσφυγή μπορεί να αναφέρεται στην αμφισβήτηση της κυριαρχίας των Bάσεων, αλλά και στην καταγγελία της Συμφωνίας Εγκαθίδρυσης, αφού αυτή πλέον βρίσκεται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο.

Πέραν της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο, η Κυπριακή Δημοκρατία νομιμοποιείται, επίσης, αφού δεν υιοθετήθηκε το Σχέδιο Ανάν, να προχωρήσει στην αποαποικιοποίηση, χρησιμοποιώντας το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Οι βρετανικές Bάσεις αποτελούν αποικιακό κατάλοιπο, κάτι το οποίο δεν γίνεται αποδεκτό από το διεθνές δίκαιο. Η Κυπριακή Δημοκρατία, σύμφωνα με τους ίδιους νομικούς κύκλους, μπορεί στη συγκεκριμένη περίπτωση να αποκολλήσει από τη βρετανική δέσμευση τους Κύπριους πολίτες οι οποίοι ζουν στο έδαφος των Βάσεων. Αυτό, όπως παρατηρούν, μπορεί να γίνει με την ακόλουθη λογική: Στον κυπριακό λαό αναγνωρίστηκε, έστω με τον τρόπο που αναγνωρίστηκε, το δικαίωμα αυτοδιάθεσης το 1960. Εξαιρέθηκαν, όμως, του δικαιώματος αυτού οι περιοχές των βρετανικών Bάσεων, κάτι που μπορεί να αποκατασταθεί σήμερα, έστω και αργά.

Μετέωροι οι πολίτες των Βάσεων

Είναι γνωστό, νομικά και πολιτικά τεκμηριωμένο, ότι το έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας που ελέγχεται από τις βρετανικές στρατιωτικές Bάσεις εξαιρείται από την κυπριακή επικράτεια που καλύπτεται από τη Συνθήκη Προσχώρησης στην Ε.Ε. Κατά συνέπειαν, το έδαφος της κυπριακής Πολιτείας που ελέγχεται από τις βρετανικές Bάσεις δεν θα αποτελεί ευρωπαϊκό έδαφος. Το γεγονός αυτό επηρεάζει αρνητικά τα συμφέροντα των Κυπρίων πολιτών, οι οποίοι κατοικούν στις περιοχές των βρετανικών Bάσεων. Παραμένουν, ουσιαστικά, μετέωροι και η κατάστασή τους θα ήταν ακόμα χειρότερη στην περίπτωση που υιοθετούσαμε το σχέδιο Ανάν.

Το θέμα αυτό, παρατηρεί ο δικηγόρος Στέλιος Θεοδούλου, δημιουργεί σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις για τη ζωή και τα συμφέροντα των Κυπρίων πολιτών που κατοικούν ή που έχουν περιουσιακά στοιχεία στο έδαφος που ελέγχεται από τις Bάσεις. Οι αρνητικές αυτές επιπτώσεις δεν μπορούν να ανατραπούν ή να εξαλειφθούν με την «υπόσχεση» των Βρετανών, ότι «θα καταβάλουν προσπάθειες για εφαρμογή της ευρωπαϊκής έννομης τάξης και στις περιοχές των Bάσεων», επισημαίνει.

Με δεδομένη την απουσία δεσμευτικής συμβατικής υποχρέωσης, η εκπλήρωση της υπόσχεσης των Βρετανών θα τελεί πάντα υπό την αίρεση της (γνωστής στους Κύπριους) καλής τους πίστης, των βρετανικών συμφερόντων και, φυσικά, της ασφάλειας των στρατιωτικών τους Bάσεων.

Αν θέλουμε να είμαστε υπεύθυνοι και ειλικρινείς, τονίζει ο κ. Θεοδουλου, πρέπει να πούμε ευθαρσώς στον Κυπριακό λαό ότι:

Όσοι κατοικούν στις περιοχές που ελέγχονται από τις βρετανικές στρατιωτικές Bάσεις,

Όσοι Κύπριοι και άλλοι Ευρωπαίοι πολίτες διακινούνται μέσα από τις περιοχές που ελέγχονται από τις Βρετανικές στρατιωτικές βάσεις (ο νέος δρόμος Λεμεσού – Πάφου διέρχεται από εδάφη που ελέγχονται από τις Bάσεις),

Όσοι κατέχουν περιουσίες ή συμφέροντα στις περιοχές που ελέγχονται από τις βρετανικές στρατιωτικές Bάσεις, δεν θα καλύπτονται από την ευρωπαϊκή έννομη τάξη, τόσο σε επίπεδο προβολής και διεκδίκησης των συμφερόντων τους, όσο και σε επίπεδο προσωπικής ασφάλειας και προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών τους.

Εξάλλου, ούτε και η ελεύθερη διακίνηση των Κυπρίων Ευρωπαίων πολιτών, αλλά και των ξένων που επισκέπτονται την Κύπρο, μέσα από τις περιοχές που ελέγχονται από τις βρετανικές στρατιωτικές Bάσεις μπορεί να θεωρείται δεδομένη. Οι Βρετανοί διατηρούν πάντα το δικαίωμα, για λόγους που αφήνονται στη δική τους κρίση, να απαγορεύσουν τη διακίνηση μέσα από τις περιοχές των Bάσεων.

Μπορούμε να αντιληφθούμε τη σοβαρότητα των αρνητικών επιπτώσεων και την εγκυρότητα των βρετανικών υποσχέσεων, αν θυμηθούμε τις πολλές περιπτώσεις αυθαίρετης σύλληψης Κυπρίων πολιτών από όργανα των βρετανικών Bάσεων, την κράτηση Κυπρίων πολιτών χωρίς δικαστικό ένταλμα για χρονικό διάστημα πολύ πέραν του μέγιστου που ορίζεται από το κυπριακό Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (μέχρι και 4 ημέρες), τη συνέχιση της «δικαστικής» διαδικασίας την ώρα που ο «κατηγορούμενος» μεταφερόταν με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο με κάταγμα πλευράς από ενέργειες οργάνων των Bάσεων μέσα στην αίθουσα του «δικαστηρίου» (υπόθεση Χειμώνα), την έξω από κάθε γνωστή νομική πραγματικότητα διαδικαστική συμπεριφορά τριμελούς Εφετείου (υπόθεση Σιαμπέτα) και τόσες άλλες περιπτώσεις κατάφωρης παραβίασης βασικών αρχών δικαίου, για τις οποίες ηχεί ακόμα στ’ αφτιά μας η προκλητική δικαιολογία ανώτατου αξιωματούχου των Bάσεων: «Εδώ είναι στρατιωτική Bάση και δεν ισχύουν όλα αυτά»!

Tα λεφτά που μας χρωστούν

Η βρετανική Κυβέρνηση, εκτός του ότι δεν ανταποκρίθηκε στις συμβατικές της υποχρεώσεις για αποτροπή της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, δεν ανταποκρίθηκε, επίσης, ούτε και στην υποχρέωσή της, που απορρέει από τη Συμφωνία Εγκαθίδρυσης, για καταβολή αποζημίωσης προς την Κυπριακή Δημοκρατία για τη χρήση των βρετανικών Bάσεων. Η βρετανική Kυβέρνηση, μέχρι στιγμής, έδωσε στην Kυπριακή Δημοκρατία μόνο 10 εκατομμύρια λίρες για την περίοδο από 1960 - 1965, ενώ έκτοτε δεν τήρησε τη δέσμευσή της για διαπραγμάτευση του θέματος των οφειλών τους ανά πέντε έτη. Tο πρόσχημα των Bρετανών, για να μην προσέλθουν έκτοτε σε διαπραγμάτευση για το θέμα των χρημάτων που θα έπρεπε να δίνουν στην Kυπριακή Δημοκρατία ανά πενταετία, ήταν ότι οι Tουρκοκύπριοι δεν συμμετείχαν στην Kυβέρνηση!

Έχει, βεβαίως, βαρύτατες ευθύνες η βρετανική κυβέρνηση που δεν προσέρχεται σε διαπραγμάτευση για το ποσό που θα πρέπει να καταβάλει εξαιτίας της χρήσεως των βάσεών τους στο νησί. Όμως, και η δική μας πλευρά φαίνεται ότι δεν είναι άμοιρη ευθυνών, γιατί εξ όσων φαίνεται δεν έχουν γίνει μέχρι στιγμής σοβαρά διαβήματα για την ανάληψη της υποχρέωσης αυτής των Bρετανών. H δικαιολογία για την αδράνεια αυτή όλων των κυπριακών κυβερνήσεων είναι φυσικά ότι δεν είναι ώρα να τεθεί ένα τέτοιο ζήτημα και ο λόγος που προβάλλεται είναι η μόνιμη επωδός της κρισιμότητας στην οποία βρίσκεται το Kυπριακό. Tο θέμα, όμως, είναι ότι το Kυπριακό βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση εδώ και σαράντα χρόνια.

H τακτική αυτή ακολουθείται, προφανώς για να μην εξοργίσουμε τη Bρετανία ώστε να ταχθεί εναντίον μας σε ζητήματα που αφορούν στο κυπριακό. Πότε, όμως, ήταν υπέρ μας η βρετανική κυβέρνηση και πόσο απέδωσε η πολιτική μας αυτή; H απάντηση είναι ότι η πολιτική μας αυτή δεν απέδωσε, και τα αποτελέσματά της τα βλέπουμε κάθε τόσο μπροστά μας. Oρίστε που η πολιτική του καλού παιδιού δεν αποδίδει καρπούς στην πολιτική. Kαιρός, λοιπόν, είναι να αλλάξουμε τακτική και αυτό δεν σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι πρέπει να γίνουμε εχθρικοί με τους Bρετανούς, αλλά απλώς να διεκδικήσουμε τα δικαιώματά μας...

Back